Στο πλαίσιο του έργου «Ανάπλαση Πλατείας Γρανικού, οδού 18ης Οκτωβρίου και των μεταξύ τους συνδετήριων οδών» ξεκίνησαν πρόσφατα οι εργασίες κατά μήκος της 18ης Οκτωβρίου.
Συγκεκριμένα κατασκευάζεται:
- πλήρες δίκτυο συλλογής ομβρίων υδάτων,
-ειδική στρώση ανάπτυξης ριζικού συστήματος δέντρων με σωλήνα αποστράγγισης,
- νέα πεζοδρόμια με όδευση τυφλών και ράμπες για την ανεμπόδιστη κίνηση όλων,
- πάρκο υπαίθριας γυμναστικής
- καινούρια παιδική χαρά στο πάρκο 25ης Μαρτίου και επιπλέον
γίνεται γενική και ενιαία ασφαλτόστρωση, φυτεύσεις, τοποθέτηση αστικού εξοπλισμού, σήμανση, κλπ.
Στις εργασίες αυτές περιλαμβάνεται επίσης η κοπή και αντικατάσταση όλων των δέντρων της οδού. Προκειμένου λοιπόν να γίνει κατανοητή η σκοπιμότητα της κοπής των υφιστάμενων δέντρων, παρατίθενται οι παρακάτω ερωταπαντήσεις:
- Γιατί πρέπει να κοπούν;
Η υφιστάμενη δενδροστοιχία της οδού αποτελείται από ροδομέταξες ακακίες (Albizzia julibrissim) καθώς και 4-5 άτομα άλλων ειδών. Τα τελευταία χρόνια (από το 2006 περίπου) οι ροδομέταξες ακακίες, τόσο στην Έδεσσα όσο και σε όλη τη χώρα προσβάλλονται από ένα πολύ ισχυρό εχθρό, ένα έντομο. Το τμήμα Περιβάλλοντος και Πρασίνου κατάφερε να αναγνωρίσει το έντομο αυτό ως Psylla jamatonica (Acizzia jamatonica). Πρόκειται για ένα έντομο που προέρχεται από την ανατολική Ασία (περιοχή καταγωγής της ακακίας αυτής) το οποίο προφανώς δεν έχει φυσικούς εχθρούς στη χώρα μας (μέχρι τώρα δεν έχει εντοπιστεί κάποιος) με αποτέλεσμα να καθίσταται καταστροφικό για τα δένδρα. Όπως όλα τα είδη του γένους απομυζά χυμούς από τα φυτά και εκκρίνει μελιτώματα. Τα συγκεκριμένα μάλιστα είναι υπερβολικά ιξώδη και όπου πέφτουν (γύρω και κάτω από τα δένδρα) δημιουργούν προβλήματα καθώς λειτουργούν ως κόλλα.
Κύριο χαρακτηριστικό του εντόμου, που συμβάλλει στην αδυναμία λύσης είναι η αλληλοεπικάλυψη γενεών, καθώς στα δένδρα εντοπίζονται όλα τα στάδια ταυτόχρονα (αυγά, προνύμφες και τέλεια). Έτσι τα προσβεβλημένα δένδρα «στάζουν» από το τέλος της άνοιξης ως το φθινόπωρο.
Το αποτέλεσμα της προσβολής από το έντομο όλα αυτά τα χρόνια έχει οδηγήσει στην ξήρανση πολλών δένδρων ενώ και όσα έχουν μείνει είναι καχεκτικά με πολλά προβλήματα.
Ειδικά τα τελευταία τρία χρόνια οι ξηράνσεις ήταν πολλές και υπολογίζεται ότι στα επόμενα πέντε χρόνια πιθανόν να μη μείνει ούτε ένα δένδρο ζωντανό. Υπάρχει επίσης η βάσιμη υποψία ότι πολλοί κάτοικοι έχοντας αγανακτήσει με την κατάσταση αυτή, προβαίνουν παράνομα σε ξηράνσεις δένδρων ακακίας με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο ενώ και οι αιτήσεις προφορικές και γραπτές για την κοπή και αντικατάσταση τους αυξάνονται καθημερινά”
- Δεν μπορούμε με κάποιο τρόπο να τα σώσουμε;
Παρά τις προσπάθειες του τμήματος για την καταπολέμησή του δεν έχει καταστεί εφικτό να βρεθεί λύση αποδεκτή. Όπως είναι κατανοητό μέσα στην πόλη δεν είναι δυνατή η εφαρμογή αγροχημικών σκευασμάτων ενώ και η ενέσιμη εφαρμογή εντομοκτόνων δίνει λύση λίγων ημερών.
- Γιατί να κοπούν όλα;
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, στη συγκεκριμένη οδό εκτός από τις ροδομέταξες ακακίες υπάρχουν λίγα φυτά άλλων ειδών. Αυτά είναι 2 κερασιές σχετικά μεγάλης ηλικίας (με τα γνωστά προβλήματα αφίδων και πτώσης ζουμερών καρπών) και 3-4 νεαρά φυτά άλλων ειδών. Τα νεαρά φυτά θα γίνει προσπάθεια να μεταφυτευθούν. Οι κερασιές, παρά τη σύνδεση που προσφέρουν με τον τόπο μας, θα πρέπει να κοπούν, αφενός λόγω των προβλημάτων που παρουσιάζουν και αφετέρου για την ενιαία εικόνα του συνόλου και την αισθητική πληρότητα της νέας δεντροστοιχίας. Για την επαναπλήρωση της εικόνας που προσφέρουν οι κερασιές, έχει προβλεφθεί από τη μελέτη η δημιουργία ενός κερασεώνα με καλλωπιστικές κερασιές (χωρίς καρπούς) στο τμήμα έναντι του σταθμού (στις δύο πλευρές του δρόμου) καθώς επίσης και φύτευση ίδιων δένδρων στην πλατεία Γρανικού και στο πάρκο 25ης Μαρτίου.
- Δεν μπορεί να γίνει η αντικατάσταση σταδιακά;
Κάθε κοπή δέντρου σε θέση που θέλουμε να ξαναφυτέψουμε δέντρο απαιτεί την εκρίζωση του. Αν η εκρίζωση αφορούσε ένα δένδρο σε μεγάλη χωμάτινη επιφάνεια τα πράγματα θα ήταν πολύ εύκολα. Στα πεζοδρόμια όμως με την απομάκρυνση της ρίζας δημιουργούνται ζημιές σε πλάκες πεζοδρομίου/κράσπεδα/ άσφαλτο/ φρεάτια/ δίκτυα ΔΕΗ-ΟΤΕ- ΔΕΥΑΕ που καθιστά πολυδάπανη και ανέφικτη μια τέτοια ενέργεια. Η χρηματοδότηση ΕΣΠΑ της συγκεκριμένης ανάπλασης είναι μια ευκαιρία για την αντικατάσταση των δέντρων αυτών.
- Τι θα γίνει αν δεν τα κόψουμε τώρα;
Θα ξεραθούν όλα τα δέντρα σιγά-σιγά και θα είναι δύσκολη η αντικατάσταση τους λόγω υψηλού κοστολογίου κοπής-εκρίζωσης-αποκατάστασης βλαβών δικτύων-αποκατάστασης πεζοδρομίων κλπ.
- Θα φυτευτούν δέντρα στις θέσεις όπου σήμερα δεν υπάρχουν δέντρα;
Ασφαλώς ναι. Επί της 18ης Οκτωβρίου θα φυτευτούν συνολικά περίπου 120 νέα δέντρα.
Να σημειωθεί ότι στο σύνολο της ανάπλασης φυτεύονται περίπου 250 δέντρα, 2600 θάμνοι και 4200 πόες.
- Τι δέντρα θα φυτευτούν;
Zelkova serrata "Green Vase"
Acer platanoides "Crimson Sentry" (στις διασταυρώσεις των δρόμων)
Prunus subhirtella “Autumnalis Rosea" (στις διαπλατύνσεις των δρόμων)