[2]18 Οκτωβρίου 1018!
Η ευλογημένη εκείνη ημέρα, που μετά από 523 χρόνια σκλαβιάς και Οθωμανικού ζυγού, η Έδεσσα ανάσαινε και πάλι τον αέρα της Ελευθερίας!
Ο Ελληνικός Στρατός, μετά τη νίκη του στη μάχη του Σαρανταπόρου, προελαύνει στην πεδιάδα της Κεντρικής Μακεδονίας και απελευθερώνει διαδοχικά τη Βέροια και τη Νάουσα. Οι Έλληνες της Έδεσσας περιμένουν με ανυπομονησία τον Ελληνικό στρατό, ενώ ο τουρκικός στρατός εγκατέλειψε την πόλη και κατευθύνθηκε προς την πεδιάδα των Γιαννιτσών για να δώσει εκεί μια από τις πλέον αποφασιστικές μάχες του πολέμου, στις 19-20 Οκτωβρίου 1912.
Στην Έδεσσα απομένουν μόνο λίγοι άνδρες της τουρκικής εθνοφρουράς.
Στις 15 Οκτωβρίου παραιτούνται οι Τουρκικές αρχές και αναλαμβάνουν τη φρούρηση της Έδεσσας οι Έλληνες κάτοικοί της.
Το βράδυ της 17ης ο Ελληνικός Στρατός καταλαμβάνει το σιδηροδρομικό σταθμό Σκύδρας. Και την επόμενη μέρα, Πέμπτη 18 Οκτωβρίου 1912, τρεις στρατιώτες ως προπομποί του προελαύνοντος ελληνικού στρατού, καταλαμβάνουν τον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης μας, αφού συνεπλάκησαν με την τουρκική φρουρά. Από τους πυροβολισμούς σκοτώθηκαν ένας ιερέας και δύο νεαροί μαθητές. Ήταν οι τελευταίοι νεκροί πριν την απελευθέρωση της πόλης.
Ένας έντονος συμβολισμός: στην Εκκλησία και τα νιάτα της πόλης μέλλει να κάνουν τις τελευταίες θυσίες για την Ελευθερία!
Την ίδια ώρα από την πόλη έρχεται προς το σταθμό μια πομπή με επικεφαλής το Μητροπολίτη και τους Τούρκους μουφτή, υποδιοικητή και δήμαρχο της Έδεσσας, ο οποίος κρατά λευκή σημαία. Το πρωί της 18ης Οκτωβρίου 1912 γίνεται η επίσημη παράδοση της πόλης από τον Τούρκο δήμαρχο Αλή Ριζά.
Λίγο αργότερα φτάνει στο σταθμό αμαξοστοιχία με ένα λόχο πεζικού του ελληνικού στρατού με επικεφαλής τον αξιωματικό Βασίλειο Γεννηματά, ο οποίος μπαίνει θριαμβευτικά στην Έδεσσα.
Σήμερα, είμαστε ελεύθεροι και γιορτάζουμε τα Ελευθέρια της πόλης μας! Ταυτόχρονα, αποτίνουμε τον φόρο τιμής που οφείλουμε στις ψυχές των στρατιωτών και των αξιωματικών του Ελληνικού Στρατού που ήρθαν στα άγια χώματα της Μακεδονίας για να συναντήσουν τις γενναίες ψυχές των Εδεσσαίων και των άλλων Μακεδόνων που κράτησαν ψηλά τα λάβαρα του Ελληνισμού παρά τη σκλαβιά πέντε και πλέον αιώνων.
Στη μεγάλη αυτή γιορτή της πόλης μας δυστυχώς θα απουσιάζω λόγω υποχρεώσεων στο Υπουργείο Εσωτερικών, όπου πρέπει να εκπροσωπήσω τον Δήμο Έδεσσας. Στις εκδηλώσεις για τα Ελευθέρια της πόλης εκπρόσωπος του Δήμου Έδεσσας θα είναι ο αναπληρωτής Δήμαρχος, κ. Μιχάλης Σαμλίδης.
Γιάννης Μουράτογλου
Δήμαρχος Έδεσσας